Πόση θα είναι η επιδότηση και τι πρέπει να κάνετε για να ενταχθείτε στο πρόγραμμα – Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
Στην αναβάθμιση πάνω από 210.000 νοικοκυριών, 50.000 από τα οποία θα αφορούν οικογένειες οι οποίες πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια, στοχεύει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέσα από το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» που θα ξεκινήσει να υλοποιείται ήδη από το τρέχον έτος, με χρηματοδότηση από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0».
Έτσι, πρόθεση του ΥΠΕΝ είναι στην εν λόγω δράση ενεργειακής εξοικονόμησης να σημειωθεί ρεκόρ υπαγωγών, αν ληφθεί υπόψη πως σε κάθε ένα από τα ανάλογα προγράμματα που «έτρεξαν» μέχρι σήμερα, εντάσσονταν περίπου 25.000-35.000 κατοικίες.
Υπενθυμίζεται ότι από το «Ελλάδα 2.0» πρόκειται να διατεθούν κονδύλια ύψους 1,081 δισ. ευρώ, για την ενίσχυση δράσεων ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, με στόχο εξοικονόμηση ενέργειας κατ’ ελάχιστον 30%. Μάλιστα, μέρος αυτών των κονδυλίων πρόκειται να διατεθεί άμεσα, όπως φαίνεται από το χρονοδιάγραμμα και τους ενδεικτικούς στόχους της συγκεκριμένης δράσης, που αναφέρονται στο παράρτημα της πρότασης εκτελεστικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την έγκριση της αξιολόγησης του ελληνικού Σχεδίου.
Έτσι, σύμφωνα με το παράρτημα, χρήματα από το «Ελλάδα 2.0» θα χρησιμοποιούν για την κάλυψη μέρους της δημόσιας δαπάνης για το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» που προηγήθηκε, με τα οποία προβλέπεται να επιδοτηθούν περίπου 8.000 δικαιούχοι που έχουν ενταχθεί σε αυτό.
Τα υπόλοιπα κονδύλια θα διατεθούν με το νέο πρόγραμμα, το οποίο θα πραγματοποιηθεί σε δύο φάσεις.
Μέσω των δύο αυτών φάσεων, το υπουργείο στοχεύει στην αναβάθμιση συνολικά 50.000 κατοικιών νοικοκυριών που πλήττονται από ενεργειακή φτώχεια.
Παράλληλα, ο ενδεικτικός στόχος για τον πρώτο «γύρο» του νέου «Εξοικονομώ» είναι να δώσει τη δυνατότητα αναβάθμισης σε 50.000 επιπλέον νοικοκυριά. Ένα νούμερο που υπερδιπλασιάζεται στον δεύτερο «γύρο» του προγράμματος, μέσω του οποίου επιδίωξη του υπουργείου είναι να αναβαθμισθούν ενεργειακά άλλες 105.000 κατοικίες.
Μείωση του μέγιστου ποσοστού επιδότησης
Όπως είναι γνωστό, η πρώτη αυτή φάση του νέου «Εξοικονομώ» θα ξεκινήσει άμεσα, καθώς σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, η πλατφόρμα αναμένεται να ανοίξει τον Σεπτέμβριο, για την υποδοχή αιτήσεων. Νωρίτερα, και πιο συγκεκριμένα προς το τέλος Ιουνίου, αναμένεται να προδημοσιευτεί η προκήρυξη του προγράμματος, ώστε να υπάρχει επαρκής διαθέσιμος χρόνος προετοιμασίας των ενδιαφερόμενων και των μηχανικών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, με γνώμονα να ενταχθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι δικαιούχοι στο πρόγραμμα, αναμένεται να περιορισθεί το μέγιστο ύψος επιδότησης για τους γενικούς δικαιούχους, το οποίο αναμένεται να μειωθεί στα επίπεδα του 60 με 65%, ενώ στα προηγούμενα προγράμματα άγγιζε έως και το 90%.
Πάντως, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, για ειδικές κατηγορίες αιτούντων (όπως π.χ. ΑμΕΑ), τα μέγιστα ποσοστά επιδότησης θα παραμείνουν στα προηγούμενα επίπεδα, ενώ θα υπάρξουν και περιπτώσεις όπου η χρηματοδότηση θα καλύπτει το σύνολο των δαπανών αναβάθμισης.
Σε κάθε περίπτωση, όπως έχει αναφέρει ο κ. Σκρέκας, θα εισαχθούν κριτήρια στην αξιολόγηση και κατάταξη των αιτήσεων, έναντι της χρονικής προτεραιότητας υποβολής της αίτησης, που ήταν στα προηγούμενα προγράμματα το αποκλειστικό κριτήριο υπαγωγής. Εκτός από τα εισοδηματικά κριτήρια, στην κατάταξη θα παίζει μεταξύ άλλων ρόλο επίσης η ηλικία κατασκευής του κτιρίου, οι τοπικές κλιματικές συνθήκες (βαθμοημέρες).
Εντός και οι επιχειρήσεις
Μέσω του «Ελλάδα 2.0» προβλέπεται επίσης η διάθεση ενός κονδυλίου ύψους 450 εκατ. ευρώ, για τη χρηματοδότηση παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης επιχειρήσεων.
Στόχος είναι με τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, θα περιορισθεί το ενεργειακό κόστος των ωφελούμενων εταιρειών , ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητά τους.
Σύμφωνα με το παράρτημα της πρότασης για την έγκριση του ελληνικού Σχεδίου, με τα εν λόγω κεφάλαια αναμένεται να αναβαθμισθούν ενεργειακά 9.700 επιχειρήσεις, με την έγκριση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας των αιτήσεων που θα υποβληθούν για παρεμβάσεις οι οποίες θα διασφαλίζουν τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 30%, κατά μέσο όρο σε σύγκριση με την υφιστάμενη κατάστασή τους.
Το πρόγραμμα αναμένεται να αρχίσει να «τρέχει» τον Σεπτέμβριο, με διακριτές διαδικασίες για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, και για τις μικρομεσαίες. Θα καλύπτει ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής.
Ενεργειακό λίφτινγκ σε δημόσια κτήρια
Περίπου 210 κτίρια του δημόσιου τομέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης προβλέπεται να είναι οι δικαιούχοι του «Εξοικονομώ στο δημόσιο», προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ, για την ενεργειακή αναβάθμιση υποδομών και κτιρίων.
Και σε αυτή την περίπτωση, ο στόχος των παρεμβάσεων θα είναι η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 30%.
Για την ενεργειακή θωράκιση των υποδομών, θα αξιοποιηθεί το νομικό πλαίσιο που έχει θεσπιστεί για τη σύναψη συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης.
Κριτήρια αξιολόγησης
«Δεν θα υπάρχει το στοιχείο της ταχύτητας, θα υπάρχει σειρά αντικειμενικών κριτηρίων αξιολόγησης ώστε να υπάρξει λίστα προτεραιότητας που θα έχει να κάνει με την παλαιότητα του κτιρίου, τα εισοδηματικά κριτήρια, τα μέλη της οικογένειας που κατοικούν εκεί, τους ενεργειακούς βαθμούς αναβάθμισης, το αν υπάρχει στην οικογένεια άτομο με αναπηρία κ.λπ.
Τα επόμενα τρία χρόνια εκτιμούμε ότι θα επενδυθούν 3 δισ. ευρώ στην ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος στη χώρα» έχει δηλώσει ο υπουργός Περιβάλλοντος Κώστας Σκρέκας, σημειώνοντας παράλληλα ότι «τον Σεπτέμβριο ανεβαίνει ηλεκτρονική πλατφόρμα και θα μείνει ανοιχτή για τουλάχιστον 4 εβδομάδες και θα έχουν τον χρόνο οι ενδιαφερόμενοι να καταθέσουν τις αιτήσεις τους.
Θα προδημοσιεύσουμε τα κριτήρια του προγράμματος τον Ιούνιο, ώστε να μπορέσουν έως τον Σεπτέμβριο οι μηχανικοί να εκδώσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά και να είναι έτοιμοι όταν ανοίξει η πλατφόρμα».
Επιλέξιμες κατοικίες
Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:
- Υφίσταται νόμιμα.
- Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
- Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
- Εχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
Επιλέξιμες παρεμβάσεις
- Αντικατάσταση κουφωμάτων.
- Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης.
- Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
- Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
- Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης – αυτονόμησης ενέργειας. Δηλαδή: Εγκατάσταση νέου φωτοβολταϊκού (Φ/Β) σταθμού αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με ενεργειακό συμψηφισμό, εγκατάσταση τοπικού συστήματος αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (ηλεκτρικοί συσσωρευτές), που παράγεται από Φ/Β, εγκατάσταση «έξυπνων» οικιακών σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητου οχήματος, σημεία επαναφόρτισης εναλλασσόμενου ρεύματος (AC), σημεία επαναφόρτισης συνεχούς ρεύματος (DC), εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων διαχείρισης (smart home) τα οποία συμβάλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας, έξυπνα συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων, έξυπνα συστήματα θέρμανσης/ψύξης, έξυπνα συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης.
Απαιτούμενα δικαιολογητικά
Κάθε φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα πρέπει αρχικά να ελέγξει εάν είναι «επιλέξιμος ωφελούμενος» και εάν η ιδιοκτησία του μπορεί να θεωρηθεί «επιλέξιμη κατοικία».
Αν είναι λοιπόν δικαιούχος, θα πρέπει να έχει κωδικούς πρόσβασης για την εφαρμογή TAXISnet, καθώς δεν υφίσταται δυνατότητα υποβολής αίτησης στο πρόγραμμα για φυσικά πρόσωπα που δεν είναι πιστοποιημένα μέσω της εφαρμογής και δεν έχουν κωδικούς πρόσβασης.
Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης/τακτοποίησης στο ακίνητο, η υποβολή δήλωσης για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών θα πρέπει να έχει γίνει πριν από την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα.
Μεταγενέστερη δήλωση, από την υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα, για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών, δύναται να υποβληθεί σε περίπτωση απόκλισης της ωφέλιμης επιφάνειας του ακινήτου μέχρι του ορίου των 7 τετραγωνικών μέτρων, προκειμένου οι ενεργειακές παρεμβάσεις να είναι σύμφωνες με την κείμενη νομοθεσία (για τις πολυκατοικίες, το όριο σε τετραγωνικά μέτρα είναι το γινόμενο 7 επί του πλήθους των διαμερισμάτων).
Σε κάθε περίπτωση, πριν από την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης του έργου θα πρέπει να έχει προσκομιστεί η βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής περί τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών, όπου και θα προκύπτει η εξόφληση του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου του ακινήτου.
Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων στο ακίνητο θα πρέπει να έχει εξασφαλισθεί η συναίνεση των συγκυρίων και να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στη δήλωση των στοιχείων ακινήτων (Ε9) τους.
Σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης ακινήτου θα πρέπει να έχει προηγηθεί η καταχώρηση/τροποποίηση των στοιχείων στο Ε9 και μετά να προχωρήσει ο ενδιαφερόμενος στην υποβολή αίτησης.
Με την αίτηση επισυνάπτεται ο τίτλος ιδιοκτησίας και το πιστοποιητικό μεταγραφής από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο ή πιστοποιητικό καταχώρησής του στα κτηματολογικά φύλλα του οικείου Κτηματολογικού Γραφείου.
Η μελλοντική χρήση του ακινήτου ως κύριας κατοικίας θα τεκμηριώνεται με υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 από τον ωφελούμενο (πλήρους κυρίου/επικαρπωτή), όπου θα αναφέρεται ότι το ακίνητο θα χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία είτε από τον ίδιο είτε από τρίτο πρόσωπο, δηλώνοντας το ονοματεπώνυμο και τον ΑΦΜ αυτού.
Ο δικαιούχος (Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Α.Ε.) διενεργεί τους απαραίτητους ελέγχους προκειμένου να διαπιστωθεί η χρήση του ακινήτου ως κύρια κατοικία.
Εκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης του ακινήτου και συμπλήρωση του σχετικού Εντύπου Πρότασης Παρεμβάσεων ενεργειακής Εξοικονόμησης-Αυτονόμησης.
